İstanbul Halk Sağlığı Müdürlüğü, ellerin sık sık ılık su ve sabunla yıkanmasının, çatlak ve sıyrıkların oluşmasının engellenmesinin, tırnakların kısa ve temiz olmasının, bulaşıcı hastalıkların artmasını ve yayılmasını önlemenin en etkili yolu olduğunu bildirdi.Müdürlükten yapılan açıklamada, doğada dokunulan her şeyde çok sayıda mikroorganizma bulunduğu belirtildi. Ellerin günlük hayatta çevreyle her türlü ilişkiyi sağlayan, bu nedenle de en çok mikroorganizma barındıran organ olduğu ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Ellerimiz yoluyla her yere taşınan bu mikroorganizmalar basit soğuk algınlığından ciddi hastalıklara kadar birçok istenmeyen duruma neden olabilir. El temizliği, günlük yapılması gereken en önemli kişisel temizliktir. Ellerin sık sık ılık su ve sabunla yıkanması, çatlak ve sıyrıkların oluşmasının engellenmesi, tırnakların kısa ve temiz olması bulaşıcı hastalıkların artmasını ve yayılmasını önlemenin en etkili yoludur. Bakteri ve virüslerin en temel geçiş yolu el temasıyla olmaktadır. Kirli ve hastalık yapıcı ellerle bulaşma olan besin maddelerini tüketmek, çeşitli sindirim sistemi hastalıklarına yol açabilir. Elleri yıkamak, zararlı mikroorganizmaları yok etmek veya suyla ciltten uzaklaşmasını sağlamak için çok gereklidir. Hastalıktan korunmak için eller 30 saniye süreyle sabunla yıkanmalı. Su ve sabuna ulaşılamayan yerlerde el antiseptikleri kullanılabilir."
Açıklamada, el yıkama tekniğinde önemli üç etkenin akar su, sabun ve ovuşturma olduğu aktarılarak, kirli görüldüğünde ellerin mutlaka doğru teknikle
yıkanması gerektiği vurgulandı.
Açıklamada, etkili el yıkama tekniğiyle ilgili de şu önerilerde bulunuldu:
- El yıkamaya başlamadan önce yüzük ve saat gibi takılar mutlaka çıkarılmalıdır.
- Lavabonun önünde giysiler lavaboya değmeyecek şekilde durulmalıdır.
- Kağıt havlu ile musluk açılıp, su akış hızı ayarlanmalı ve su ılık olmalıdır.
- Eller ve bilekler ıslatılmalıdır. Eller dirsek düzeyinin altında kalacak ve su parmak uçlarından lavaboya süzülecek tarzda konulmalıdır. Suyun en temiz olan yerden, en kirli olan yere doğru akması sağlanmalıdır.
- El sabunla iyice köpüklendirildikten sonra musluk vanası da sabunlanmalı, sonra üzerine su akıtılarak yıkanmalı, musluk bundan sonra kapatılmalıdır. Musluk vanaları birer enfeksiyon kaynağı olabilir.
- Kalıp sabun kullanıldığı zaman ellerin köpüğü korunacak şekilde sabunun durulanıp yerine bırakılması gerekmektedir. Çünkü köpük üzerinde mikroorganizmalar kalabilir. Elde kalan köpük ile eller tekrar ovulur ve iki el birbirine kenetlenerek avuç araları, parmaklar, elin dış yüzeyi, bilekler, tırnak ve tırnak araları temizlenir.
- 10 saniye boyunca ellerin ve parmakların tüm yüzeyleri ovulmalıdır.
- Eller su altında iyice çalkalanmalıdır. Akan su ile kir ve mikroorganizmalar lavaboya akıtılmalıdır.
- Bileklerin ve ön kolun kirli olduğu düşünülen kısımları dairesel hareketlerle ovulup çalkalanmalıdır. Eller aşağıya doğru bükülerek suyun iyice akması beklenmelidir. Bilek ve ön kol elden daha temiz olduğundan, ellerin temizlenmesinden sonra yıkanmalıdır.
- Gerekiyorsa ellere krem ya da nemlendirici sürülmelidir. Böylece derinin çatlaması önlenir ve yumuşak kalması sağlanır. (AA)
